اختلال بلع در کودکان، که به عنوان دیسفاژی کودکان نیز شناخته می شود، می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و ممکن است بر توانایی آنها در خوردن و نوشیدن ایمن و کارآمد تأثیر بگذارد.
علائم اختلال بلع در کودکان بسته به علت زمینه ای و شدت آن می تواند متفاوت باشد. برخی از علائم رایج ممکن است شامل مشکل در هماهنگی مکیدن، بلع و تنفس در حین تغذیه، سرفه یا خفگی در حین غذا خوردن، ترشح بیش از حد آب دهان، امتناع از غذا، بافت محدود غذا، کاهش وزن یا افزایش وزن ضعیف، عفونت‌های تنفسی مکرر، و ناراحتی یا درد در هنگام بلعیدن باشد.
دلایل اختلال بلع در کودکان
تاخیر در رشد:
مهارت های بلع معمولاً با رشد کودک رشد می کند. با این حال، برخی از کودکان ممکن است در رشد مهارت‌های حرکتی دهان، هماهنگی و پردازش حسی خود دچار تاخیر شوند که می‌تواند بر عملکرد بلع تأثیر بگذارد.
شرایط عصبی:
برخی از شرایط عصبی می توانند بر عضلات و اعصاب درگیر در بلع تأثیر بگذارند. شرایطی مانند فلج مغزی، سندرم داون، دیستروفی عضلانی، آسیب های نخاعی و آسیب های مغزی می توانند بر هماهنگی و قدرت عضلات درگیر در بلع تأثیر بگذارند.
ناهنجاری های ساختاری:
ناهنجاری های آناتومیک در دهان، گلو یا دستگاه گوارش می تواند به مشکلات بلع کمک کند. این ناهنجاری ها ممکن است شامل شکاف لب و کام، گره زبان (آنکیلوگلوسیا)، شکاف حنجره یا فیستول نای مری باشد.
ضعف عضلانی یا مشکلات هماهنگی:
ضعف یا اختلال در هماهنگی عضلات درگیر در بلع می تواند منجر به دیسفاژی شود. این می تواند ناشی از شرایطی مانند هیپوتونی (تون عضلانی کم)، اختلالات عصبی عضلانی، یا شرایط ژنتیکی موثر بر عملکرد عضلات باشد.
مشکلات حسی:
برخی از کودکان ممکن است مشکلات پردازش حسی، از جمله حساسیت بیش از حد دهان یا بیزاری داشته باشند، که می تواند بر توانایی آنها برای تحمل و هماهنگی بلع تأثیر بگذارد. مشکلات حسی ممکن است از شرایطی مانند اختلال طیف اوتیسم یا اختلال پردازش حسی ناشی شود.
سایر دلایل
شرایط پزشکی یا درمان:
شرایط پزشکی خاص و درمان آنها می تواند بر عملکرد بلع تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، کودکانی که تحت پرتودرمانی یا شیمی درمانی قرار می گیرند، ممکن است آسیب موقت یا دائمی به مکانیسم بلع را تجربه کنند. بیماری‌های گوارشی مانند بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) یا ازوفاژیت ائوزینوفیلیک نیز می‌توانند باعث مشکلات بلع شوند.
زایمان زودرس یا عوارض پزشکی در بدو تولد:
نوزادان نارس یا کسانی که در بدو تولد عوارض پزشکی را تجربه کرده اند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای اختلالات بلع باشند. این عوارض ممکن است شامل وزن کم هنگام تولد، سندرم دیسترس تنفسی یا اقامت در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) باشد.
توجه به این نکته ضروری است که این علل گاهی اوقات می توانند همزمان وجود داشته باشند یا با هم همپوشانی داشته باشند و اختلال بلع هر کودک منحصر به فرد است. ارزیابی کامل توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی، مانند یک متخصص اطفال یا یک آسیب شناس گفتار زبان با تخصص در دیسفاژی، برای شناسایی علت زمینه ای و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب ضروری است.
درمان اختلال بلع در کودکان
یک آسیب شناس گفتار-زبان (SLP) با تخصص در دیسفاژی کودکان، ارزیابی کاملی را برای ارزیابی توانایی های بلع کودک انجام می دهد. این ارزیابی ممکن است شامل مشاهدات بالینی، آزمایشات تغذیه، و ارزیابی های ابزاری مانند مطالعه بلع ویدئو فلوروسکوپی یا ارزیابی آندوسکوپی فیبر نوری بلع باشد.
بر اساس یافته‌های ارزیابی، متخصص گفتاردرمانی یک برنامه درمانی شخصی برای رسیدگی به مشکلات خاص بلع ایجاد می‌کند. درمان ممکن است شامل تمرینات حرکتی دهانی برای بهبود قدرت و هماهنگی ماهیچه‌ها، استراتژی‌های مبتنی بر حس برای رفع بیزاری‌ها یا حساسیت‌ها، تکنیک‌های موقعیت‌یابی در حین تغذیه، و اصلاح بافت‌های غذا و ارائه برای ترویج بلع ایمن باشد.
تکنیک ها و راهبردهای تغذیه:
SLP با کودک، خانواده و مراقبین از نزدیک همکاری خواهد کرد تا آموزش و آموزش در مورد تکنیک ها و استراتژی های تغذیه مناسب ارائه دهد. این ممکن است شامل تنظیم موقعیت های تغذیه، سرعت دادن به تغذیه، اصلاح بافت و قوام غذا، و اجرای استراتژی های رفتاری یا محیطی برای حمایت از تغذیه موفق باشد.
همکاری با یک تیم چند رشته ای:
بسته به نیازهای خاص کودک، ممکن است لازم باشد با سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی، مانند متخصصان اطفال، متخصصین گوارش، کاردرمانگران یا متخصصان تغذیه برای اطمینان از مراقبت جامع و رفع هرگونه نگرانی اساسی پزشکی یا تغذیه، همکاری شود.
مشارکت و حمایت خانواده:
مشارکت خانواده در مدیریت دیسفاژی کودکان بسیار مهم است. متخصص گفتاردرمانی به والدین و مراقبان راهنمایی و پشتیبانی خواهد کرد، از جمله آموزش تکنیک های درمانی، اجرای استراتژی ها در خانه، و نظارت بر پیشرفت. ارتباط باز و پیگیری منظم با SLP برای پشتیبانی مداوم و تنظیم برنامه درمانی مهم است.
جمع بندی
امروزه برای اختلال بلع کودکان روش های درمانی فراوانی ایجاد شده است. در بین این روش ها گفتار درمانی به دلیل نداشتن عوارض جانبی و تقویت روحیه کودکان بهترین را است. مراجعه به درمانگران کلینیک گفتار درمانی دکتر محمدی، شما را برای بهبود کودک خود آسوده خواهد کرد.
